به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی پدافند غیرعامل، سردار غلامرضا جلالی با بیان اینکه در چهل و نهمین جلسه کمیته دائمی (شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور که با حضور سرلشکر محمد باقری رییس ستاد کل نیروهای مسلح برگزار شد، نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور در ۱۹ ماده و ۹ تبصره به تصویب رسید،
اظهار داشت: این نظامنامه با هدف مصونیت‌بخشی، اَمن‌سازی، کاهش آسیب‌پذیری و مخاطرات زیرساخت‌ها، مراکز و صنایع شیمیایی کشور، مقابله و پاسخ به پیامد تهدیدات، حوادث و مخاطرات شیمیایی، حفاظت از مردم، سرمایه‌های انسانی و محیط زیست در برابر تهدیدات شیمیایی، ارتقاء آمادگی و تاب‌آوری زیرساخت‌ها و تاسیسات شیمیایی کشور و استمرار کارکرد و تداوم خدمات ضروری وابسته به حوزه شیمیایی تدوین شده است.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور افزود: همچنین این سند، تدوین نظام تصمیم‌گیری، فرماندهی، مدیریت عملیاتی و اجرایی پدافند شیمیایی در سطوح عملیاتی، تعیین نقش‌ها و وظایف دستگاه‌های اجرایی ذیربط و تبیین نحوه ارتباطات و تعامل آنها در عملیات پدافند شیمیایی، هماهنگی و هم‌افزایی در استفاده از منابع ملی، استانی و شهرستانی در شرایط اضطراری ناشی از تهدیدات و مخاطرات شیمیایی، حصول اطمینان از مصونیت، امنیت، ایمنی مراکز و تاسیسات شیمیایی کشور را مدنظر قرار داده است.
جلالی با بیان اینکه نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور، نمایانگر نحوه تحقق پدافند شیمیایی در مصون‌سازی و سطح عملیاتی، در نتیجه انجام ماموریت‌های عملیاتی توسط نیروهای پدافند شیمیایی در وضعیت‌های مختلف مواجهه با سناریوهای محتمل تهاجم شیمیایی دشمن علیه زیرساخت‌ها و مراکز شیمیایی کشور است، یادآور شد: این نظام، تفکر (اصول، رویکرد، خط مشی، اهداف و راهبردهای) عملیاتی پدافند شیمیایی، تدبیر عملیات پدافند شیمیایی، نحوه انجام این ماموریت‌ها (طرح اقدام) و تقسیم کار (نگاشت نهادی) را برای هریک از وضعیت‌های عملیاتی ترسیم میکند.
سطوح عملیاتی و مصون‌سازی پدافند شیمیایی
جلالی با بیان اینکه ایمنی ذاتی، برتری ایمنی بر خطر، بسیج منابع مقابله‌ای، شناسایی و رهگیری مواد خطرناک، رعایت حریم‌ها، تخلیه و اسکان اضطراری، تحدید منطقه آلوده، آگاهی وضعیتی، آمادگی پاسخ پدافندی، واکنش سریع، کنترل خطر و هم‌افزایی آن، محدودسازی پیامدها، روزآمدی فناورانه، درمان تخصصی و حفظ محیط زیست اصول نظام عملیاتی پدافند شیمیایی را تشکیل می‌دهد، تصریح کرد: اصول و ارزش‌های عمومی و فراگیر پدافند غیرعامل از قبیل؛ تاب‌آوری، مصون‌سازی، پراکندگی، مکانیابی و مردم یاری در تدوین این نظام نامه نیز مورد تاکید است.
وی، واحد صنعتی، منطقه صنعتی، شهری، استانی و ملی را سطوح عملیاتی و مصون‌سازی پدافند شیمیایی عنوان و خاطرنشان کرد: اگر حوادث و رخدادهای شیمیایی به لحاظ گستره و پیامد بین چند کشور همسایه توسعه یابد یا احتمال آن داده شود این نظامنامه در چارچوب راهبردهای دیپلماسی دفاعی کشور وارد عمل خواهد شد.
مهمترین راهبردهای نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور است
جلالی، کاهش‌آسیب‌پذیری و مصون‌سازی واحدها و مناطق صنعتی و مراکز حیاتی و حساس و مهم شیمیایی کشور، پیاده‌سازی و استقرار نظام ایمنی، امنیتی، دفاعی شیمیایی کشور و طراحی و فعال‌سازی مرکز عملیات پدافند شیمیایی کشور، استقرار نظام سلسله مراتبی بهداشت و درمان در حوادث شیمیایی در سطوح ملی، استانی و مناطق و واحدهای صنعتی شیمیایی کشور و ارتقاء ایمنی و امنیت و پدافند مراکز جمعیتی در برابر تهدیدات و مخاطرات شیمیایی از طریق خروج مراکز پرخطر از شهرها، ایمن‌سازی مراکز شیمیایی موجود در مراکز جمعیتی و ارتقاء آمادگی‌های عملیاتی پاسخ پدافند شیمیایی در سطوح شهری و استانی را از مهمترین راهبردهای نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور دانست.
کنترل، راهبری و مدیریت حوادث شیمیایی در سطح ملی برعهده رییس جمهوری است
جلالی با بیان اینکه براساس این نظامنامه کنترل، راهبری و مدیریت حوادث شیمیایی و پیامدهای ناشی از آن در سطح ملی برعهده رییس جمهوری، معاون اول یا وزیر کشور است، تصریح کرد: سازمان پدافند غیرعامل کشور، مسئولیت هماهنگ کننده و دبیر ستاد ملی مدیریت حوادث شیمیایی در سطح ملی را برعهده دارد.
به گفته وی، وزارتخانه‌های نفت، صمت، نیرو، بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، راه و شهرسازی، کشور، اطلاعات، امورخارجه و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، همچنین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش، ناجا، بسیج و سازمان‌های انرژی اتمی، جمعیت هلال احمر، محیط زیست و صدا و سیما از جمله دستگاه‌های اجرایی هستند که وظایف و تکالیف آنها در این نظامنامه مشخص شده است. همچنین براساس این نظامنامه رزمایش‌های پدافند شیمیایی تاسیسات شیمیایی حیاتی و حساس بصورت سالانه حداقل یکبار برگزار میشود.
نظام مصون‌سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور برای بخش خصوصی لازم الاجراست
جلالی این نظامنامه را برای همه زیرساخت‌ها و تاسیسات شیمیایی بخش خصوصی لازم الاجرا دانست و گفت: سازمان‌های یادشده موظفند با نظارت و راهبری قرارگاه پدافند شیمیایی کشور ملاحظات پدافند غیرعامل را در کلیه تاسیسات و فرایندهای شیمیایی خود اِعمال کنند.
دستگاه‌های اجرایی ذیربط موظف به کنترل و نظارت بر اجرای تکالیف در حوزه شیمیایی برای بخش خصوصی هستند. سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز موظف است اقدامات پدافند غیرعامل دستگاه‌های اجرایی دارای تاسیسات شیمیایی را هدایت و کنترل کرده، بر حسن اجرای این نظامنامه نظارت و اجرای آن را سالانه به کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور گزارش کند.
